Columns

Ook het schrijven is een crime. Veel ‘me scriptie’, dat werk. Om over hun handschrift nog maar te zwijgen. Aantekeningen over de invloed van inflatie op de huurmarkt zien eruit alsof ze door een kleuter van vier met viltstift op papier zijn gekwakt. Maar goed, wie schrijft er überhaupt nog over tien jaar? En hoe erg is dat? Misschien jammer voor het verlies van je fijne motoriek, vooral in bed, maar verder? Sommige dingen verdwijnen nu eenmaal. Het beroep paardenpoepschepper, schillenboer of columnist: allemaal tijdelijk.

Begrijp me niet verkeerd, technische vooruitgang is een zegen. Wat zouden we moeten zonder witte vullingen, warm water uit de kraan en voor alle pubers, een Airfryer? Maar volgens Elon Musk zijn we amper begonnen. Ik zag een filmpje waarin Tesla robots (de Optimus) een groot deel van onze menselijke taken gaan overnemen. Soms met verbluffende toepassingen. In plaats van AED-sets aan de muur, schuilen straks reanimatierobots in elk portiek die toesnellen als er iemand omvalt in een drukke winkelstraat. Beter, sneller en veiliger dan wij die meestal in het wilde weg op borstkassen beginnen te slaan.

De Optimus functioneert straks als personal assistent voor alle klusjes waar we zelf geen zin in hebben. Herfstbladeren harken, hond uitlaten, vaatwasser uitruimen. En niks na een half uur uithijgen, de Optimus kan 24/7 door en is vijf keer zo productief als de mens. Op het gevaar af als een oude brompot te worden versleten die “vroeger alles beter vond”, vraag ik me toch af wat deze vooruitgang ons oplevert. Tijd, ja natuurlijk. Musk voorspelt dat werken straks optioneel wordt en geld helemaal verdwijnt. We leven dan in een wereld die wordt gerund door AI-robots en het enige wat we hoeven te doen is juist te ‘prompten’ (opdrachten geven).

Maar wat gaan we doen met al die tijd? Kijken naar elkaar? Naar onszelf? Wie anders dan Yolanthe wordt daar gelukkig van? Hoeveel tijd en gemak het straks ook oplevert, we ontnemen onszelf ook iets. De inspanning vooraf en daarmee de trots achteraf. Een groot deel van onze bevrediging zit immers in het gedoe van tevoren. Het ploeteren in de regen bij het bouwen van een schuurtje. Het vloeken bij het in elkaar zetten van een Ikeakastje. De ruzie bij het indelen van de vaatwasser. Als dat allemaal vanzelf gaat, waar worden we dan nog gelukkig van?

In de psychologie hebben ze het over de ‘Self-Determination Theory’. Puur het feit dat je iets kùnt, maakt al gelukkig. Je vervult je competenties. Resultaten zonder inspanning zijn zielloos en verliezen hun betekenis. Vraag maar eens aan een vriendin met een Satisfier Pro in huis. Het werkt allemaal super, maar of je nou gelukkig wordt van uit-en-thuis binnen twaalf seconden? De meningen zijn op z'n minst verdeeld.

Mijn vriend kijkt me verbaasd aan. “We zijn een beetje afgedwaald” concludeert hij. “Dat was met AI dus nooit gebeurd”. Inderdaad. Supersaai.

Richard Kemper

Instagram @richardkemper