Columns

Maar deze week dacht ik, het punt is wel gemaakt. Tot ik Marcel van Roosmalen bij Pauw & De Wit een gloedvol betoog zag houden voor het afschaffen van peilingen. Toen dacht ik “Ja, als iedereen ineens op mijn stokpaardje gaat zitten, kan ik net zo goed zelf in de koets erachter gaan liggen”. Ik wil ook weleens bij de winnaars horen.

Dat is meteen het beste argument om peilingen af te schaffen. Wat blijkt? Als een partij in de lift zit heeft dat volgens onderzoek een enorm aanzuigende werking op kiezers. Die weten dan niet precies waarop ze stemmen, maar ze hebben wel gewonnen. Zo hebben peilingen een ontwrichtende werking op de democratie.

Er zijn ook slimmeriken die op basis van peilingen strategisch stemmen. Die denken ‘bij te sturen’ maar ontwrichten de democratie nog meer. Ik ken VVD-ers die GroenLinks/PvdA stemmen omdat ze niet willen dat Henri Bontenbal premier wordt. Dat klinkt als mijn vrouw die ’s ochtends een jeans aantrekt, omdat ze over twee weken niet naar Hattem wil. Het wordt zo ingewikkeld als eenvijfde (!) van alle mensen op een andere partij stemt dan waar ze eigenlijk voor zijn.

Maar ondanks mijn jarenlange hartenkreet om peilingen af te schaffen worden het er alleen maar meer. Alsof ik tegen mijn vetcellen sta te schreeuwen. En ze gaan niet meer alleen over partijvoorkeur, maar ook over coalities, subthema’s en of u vindt dat Jetten met Yesilgöz in een regering kan zitten als zij op even dagen op haar linkerzij slaapt. Nog even en u krijgt tijdens uw Transaviavlucht een kastje waarop u kunt aangeven of u vindt dat de landing al moet worden ingezet en u kunt in de Arena op uw Ajax-app doorgeven wanneer Weghorst naar de kapper moet.

Alle peilingen draaien om ‘De Wil van het Volk’.  Maar die Wil, die bestaat niet. De ‘Wil van het Volk’ is een optelsom van achttien miljoen emoties, onderbuikgevoelens, voor- en afkeer van mensen en een heel klein beetje partijprogramma’s. Als we het besturen van een land laten afhangen van peilingen kunnen we net zo goed aan een klas peuters vragen of ze vanaf nu alleen nog maar snoep in de pauze willen. De Wil van het Volk? Het volk wil pizza’s met worstenbodem, The Masked Singer, Matchakoffie, nepwimpers en nul belastingen voor gratis zorg.

Mijn stemadvies; vergeet de peilingen en gooi alle stem- en kieswijzers uit het raam. Over twee jaar is ons grootste probleem waarschijnlijk iets wat nu niet kunnen bedenken. Dan wil je dat diegene die dat moet oplossen dat doet vanuit een bepaalde grondgedachte. Stem op die gedachte. Liberaal. Sociaal. Christelijk. Europees. Nationaal. Boeren. Dieren. Steunkousen (50+). Vreemdelingenhaat. Daar heb je wat aan.

En dan nog iets, denk voor een keer niet alleen aan wat het beste is voor jou. Zoals de politiek filosoof John Rawls het ooit zei: loop het stemhokje in alsof je niet weet of je er als miljonair of arme sloeber uitkomt... Veel wijsheid!

Richard Kemper

Instagram @richardkemper