Columns

Je moet je helden nooit ontmoeten, zeggen ze. Dan blijkt ineens dat die relatiegoeroe vaker vreemd gaat dan Gordon trouwplannen heeft of die topvoetballer verslaafder is aan gokken dan Wybren van Haga aan CO2. Weg ideaalbeeld. Het mooie van idolen is dat ze ons een belofte voorhouden van wat de mensheid - en misschien wij zelf wel – in optimale vorm zouden kunnen zijn. Getalenteerd, moeiteloos, liefdevol. Als blijkt dat degenen die we op een voetstuk hebben gehesen net zulke ploeterende sukkels zijn als wij zelf, waar moeten we ons dan nog aan vasthouden?

Maar er zijn uitzonderingen. Paul van Vliet was er zo een. Als je dit vak inrolt en er een tijdje mag blijven hangen, kwam je meneer Van Vliet uiteindelijk altijd tegen. In ons (Veldhuis & Kemper) geval was dat in theatertje Pepijn. Een miniscuul theater in Den Haag met een legendarische reputatie. Al was het alleen maar omdat Paul van Vliet het zelf is begonnen in 1964. Maar ook omdat we er allemaal nog steeds beginnen. Nieuw talent met hun loopbaan, arrivés met hun voorleesvoorstellingen van een nieuwe show. In ons begin speelden we er op een of andere sponsoravond. Wat was ik blij dat ik achteraf pas hoorde dat Paul van Vliet in de zaal zat. We spraken elkaar na afloop: “God, wat zou ik er veel voor over hebben om weer veelbelovend te zijn” vatte hij alles in één zin samen. 

Veel durfde ik niet te zeggen tegen de grootheid die ik als puber in Carré had gezien, meegetroond door mijn vader. Ik vond dat leuk (en Carré magisch), maar voor een 17 jarige jongen zijn teksten over meisjes van 13 ver van z’n bed. Meisjes van 18 waren veel interessanter! Die afstand werd snel ingehaald. Ik ontdekte de diepte en warmte in zijn liedjes en herkende zijn verlangen naar echt contact. Maar ook de droefheid om ons onvermogen om te zijn wie we willen. Dat troost. Dus toen ik jaren later een documentaire over Paul van Vliet zag waarin hij zei dat hij nog veel wilde doorgeven aan jongere vakgenoten maar niemand zich meldde, kroop ik in de pen. Een lange, zwierige brief kwam retour. Mooie woorden, maar vooral; van Paul van Vliet! 

We hebben elkaar jaren gevolgd. Hij kwam naar onze shows, uiteraard in Diligentia in Den Haag (waar een strikt rookverbod geldt in de kleedkamers, behalve voor meneer Van Vliet) en wij gingen naar hem. Gesprekjes over het vak. Timing, kiezen van thema’s en wat goede liedjes nu eigenlijk goed maakt. En we mailden. Luchtige praatjes maar dat een icoon als Paul van Vliet er de moeite voor nam maakte een wereld van verschil. Misschien was dat wel zijn belangrijkste les, hoe belangrijk het is dat iemand die ertoe doet je even ziet als je ergens nieuw binnenkomt. In een vak, een buurt of misschien zelfs een land. Paul van Vliet was de uitzondering op de regel dat je je helden niet moet ontmoeten. Daar ben ik blij om en veel vakgenoten met mij. 

“Er hangt een huilbui als een onweer in elk van ons. Tranen als het water van de zee. En heel ons lange leven, zal die boven ons blijven zweven. Drijft die huilbui als een onweer met ons mee”. Zo’n tekst, daar word je toch vrolijk van. We zijn niet alleen. 

Richard Kemper